European Silver SRI®

 

 

ZILVEREN KOFFIEPOT
Dirk van de Goorberg, Delft, 1770

841 gram, 25,5 cm hoog

De baluster-vormige kan staat verhoogd op drie wingerd-bladvormige voetjes, die geïncorporeerd zijn in de twijg- en wingerd-bladvormige geappliqueerde onderrand. Het lichaam is door zes ribben verdeeld in gladde segmenten met lipvormige tuit, die slechts bij de hals een smalle gegraveerde dubbele rand vertonen. Het gemodelleerde scharnierende deksel met opening wordt bekroond door een versiering van een takje met bloemen. Het ebbenhouten oor is gevat in een bladvormig zilveren montuur bij de aanzet op de hals en is aan de onderzijde gevat in een zilveren voluut. Volledig gekeurd aan de onderzijde en voorzien van trembleersteken.

 

Dirk van de Goorberg (Dordrecht, circa 1723 – Delft, 1816) was de belangrijkste zilversmid in Delft gedurende de tweede helft van de achttiende eeuw. Hij werd lid van het zilversmedengilde in Delft in 1747. Lange tijd was hij keurmeester en ook deken van dit gilde.  Hij was de stamvader van een familie van zilversmeden. Uit zijn huwelijk met Johanna Oversloot, met wie hij in 1748 trouwde, werden vijf kinderen geboren. Zijn zoon Adam van de Goorberg (1752-1812) werd ook meester zilversmid en werd toegelaten tot het gilde in 1776. Net als zijn vader werd hij keurmeester (in 1779/83/87) en deken (in 1782/1786) van het Delftse gilde. Dirks andere zoon, Willem van de Goorberg, werd zilversmid en winkelier te Leiden in 1779. Tussen 1784 en 1796 werd Willem keurmeester en deken van het gilde in Leiden.

 

Dirk van de Goorberg was een zeer kundig zilversmid, wiens werk kon wedijveren met dat van de Haagse zilversmeden. Hij maakte de kenmerkende Haagse rocaille stijl zich eigen, waar hij soms een persoonlijke toets aan toevoegde. Zijn omvangrijke nagelaten oeuvre beslaat een lange periode, van 1747 tot 1792. De zilveren voorwerpen worden gekenmerkt  door kwaliteit en diversiteit. In het naslagwerk Delfts Zilver geeft de auteur een overzicht van de bewaard gebleven voorwerpen van de hand deze meester.[1]


Deze koffiekan uit 1770 staat afgebeeld en beschreven in het artikel van Pieter Biesboer, ‘Addenda Delfts Zilver’ in het jaarboek 2019-2020 De Stavelij, tezamen met een soortgelijke theepot en melkkan, beide uit 1778. Een soortgelijke bouilloire uit 1778 bevindt zich in de collectie van Museum Prinsenhof in Delft. [2]

 

In het jaar 1770, waarin deze koffiekan vervaardigd werd, vervaardigde Dirk van de Goorberg eveneens een chocoladekan met het familiewapen van Kerssenmakers en Raessens, die zich in een particuliere collectie bevindt. [3] Het model van de chocoladekan komt overeen met het model van de koffiekan uit 1770.


[1] Biesboer 2020, p. 415-417

[2] Biesboer 2020, p. 309, cat nr. 122

[3] Biesboer 2020, p. 294-295

 

DUTCH SILVER COFFEE POT

Dirk van de Goorberg, Delft, 1770 (jaarletter r)

841grams; 25,5 cm high

 

The baluster-shaped coffee pot is raised on three vine leaf supports, which are incorporated in the applied twig and vine leaf border below. The body, fluted into six panels with lip-shaped spout, displays an engraved double border at the neck. The moulded hinged lid is surmounted by flower spray finial. The scroll ebony handle displays a silver scroll below. Fully marked at the reverse and displaying assay stripes.

 

Dirk van de Goorberg (Dordrecht, circa 1723 – Delft, 1816) was the most important silversmith in Delft during the second half of the eighteenth century. He became a member of the silversmiths’ guild in Delft in 1747.  He held the position of assay master and dean of the guild for a long time. He was the leading silversmith in a family of silversmiths. Dirk had five children from his marriage with Johanna Oversloot, whom he married in 1748. His son Adam van de Goorberg (1752-1812) also became a master silversmith and was admitted to the guild in 1776. Like his father Adam became assay master (in 1779/83/87) and dean (in 1782/1786) of the Delft guild. Dirk’s other son, Willem van de Goorberg, became a master silversmith and retailer in Leiden in 1779. Between 1784 and 1796 Willem became assay master and dean of the silversmiths’ guild in Leiden

Dirk van de Goorberg was a very skilled silversmith, whose silverwork could compete with the silverwork, made by Hague silversmiths. He adopted the typical Hague rocaille style, sometimes adding a personal touch.  His extensive oeuvre comprises a long period from 1747 till 1792. Key words for his oeuvre are quality and diversity. In Delfts Zilver the author has recorded a survey of still existing silverworks by this master.

 

This 1770 coffee pot was recorded in an article by Pieter Biesboer ‘Addenda Delfts Zilver’, in De Stavelij, volume 2019-2020, together with a similar teapot and milk jug, both dated 1778. A similar teakettle on stand (bouilloire) from 1778 is in the collection of Museum Prinsenhof in Delft.

In 1770, the year in which this coffee pot was made, Dirk van de Goorberg also made a chocolate pot with the coats-of-arms of Kerssenmakers and Raessens, which is in a private collection. The design of this chocolate pot resembles the design of the 1770 coffeepot.

Literatuur

-De Stavelij, jaarboek 2019/20 van de Nederlandse zilverclubLochem, 2020, pp. 95-97

Vergelijkende literatuur

-Dr. Pieter Biesboer, Delfts zilver, 1536-1807, Zwolle, 2020, p. 413 -417 (biografie en werken)